Dưới đây là các hiểu lầm thường gặp nhất, kèm theo giải thích để bạn dễ nắm rơ. Khi nghi ngờ hoặc bị chẩn đoán ung thư, việc cần thiết phải làm ngay là hăy đến gặp bác sĩ chuyên khoa ung thư.
Sinh thiết (lấy mẫu u để xét nghiệm) là cần thiết để chẩn đoán chính xác. Quy tŕnh này được bác sĩ thực hiện rất an toàn và không làm ung thư lây lan hay phát triển nhanh hơn. Ảnh minh họa: Internet
1. "Ung thư là án tử, không thể chữa khỏi"
Sự thật:
Nhiều loại ung thư hiện nay có thể chữa khỏi hoặc kiểm soát lâu dài nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng. Ví dụ:
Ung thư vú giai đoạn sớm: Tỷ lệ sống >90%
Ung thư tuyến giáp thể nhú: Gần như khỏi hoàn toàn
Ung thư cổ tử cung phát hiện sớm: Gần như chữa khỏi
Rất nhiều trẻ em ung thư có thể khỏi nếu được điều trị kịp thời và đúng, v́ hầu hết ung thư trẻ em nhạy cảm với hoá chất, xạ trị. Như h́nh ảnh dưới đây là tin nhắn của tôi với mẹ một cháu bé ung thư giai đoạn lan tràn, lâm sàng nặng, thể ác tính cao nhưng đă ra viện 14 năm. Và c̣n rất nhiều cháu đă ra viện 17-20 năm.
2. "Ung thư lây từ người sang người"
Sự thật:
Ung thư không phải là bệnh truyền nhiễm. Đây là bệnh liên quan đến biến đổi gen trong tế bào của chính người bệnh. Tuy nhiên, một số virus gây ung thư có thể lây (ví dụ: HPV, HBV), nhưng bản thân bệnh ung thư th́ không lây. V́ vậy không cần cách ly hoặc tránh xa người bệnh ung thư.
3. "Chọc vào khối u sẽ làm nó lan ra"
Sự thật:
Sinh thiết (lấy mẫu u để xét nghiệm) là cần thiết để chẩn đoán chính xác. Quy tŕnh này được bác sĩ thực hiện rất an toàn và không làm ung thư lây lan hay phát triển nhanh hơn.
4. "Ăn đường làm ung thư phát triển nhanh hơn"
Sự thật:
Tế bào ung thư dùng đường (glucose) để tạo năng lượng, nhưng các tế bào b́nh thường cũng vậy. Không có bằng chứng cho thấy việc ăn đường hợp lư làm ung thư tiến triển nhanh hơn. Tuy nhiên, ăn quá nhiều đường là không tốt, v́ làm tăng béo ph́ – yếu tố tăng nguy cơ của ung thư.
5. "Thuốc nam, thực dưỡng, kiêng hoàn toàn đạm sẽ khỏi ung thư"
Sự thật:
Chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy các phương pháp này có thể thay thế điều trị y khoa. Việc bỏ điều trị hiện đại để theo các phương pháp “truyền miệng” khiến bệnh tiến triển nặng hơn. Việc ăn kiêng cực đoan khiến sức khỏe suy giảm, không đủ sức theo đuổi điều trị sẽ làm giảm hiệu quả cuối cùng.
6. "Hóa trị là thuốc độc giết người nhanh hơn"
Sự thật:
Hóa trị có tác dụng phụ nhưng là vũ khí hiệu quả trong nhiều trường hợp ung thư. Phác đồ hóa trị ngày nay đă được cải tiến, kết hợp thuốc chống nôn, thuốc bổ trợ giúp giảm tác dụng phụ đáng kể. Bác sĩ ung bướu sẽ biết chọn phác đồ hoá trị hiệu quả và kiểm soát được độc tính của thuốc.
7. "Ung thư là do nghiệp, không tránh được"
Sự thật:
Ung thư có yếu tố di truyền và ngẫu nhiên, nhưng 70% các ca ung thư liên quan đến lối sống (hút thuốc, ăn uống, béo ph́, lười vận động, ô nhiễm môi trường...). V́ vậy, hoàn toàn có thể pḥng ngừa và giảm nguy cơ, không liên quan đến chuyện kiếp trước, hiền - ác, đắc tội, gánh nghiệp,...
8. "Đă bị ung thư th́ không nên ăn thịt, trứng, sữa…"
Sự thật:
Bệnh nhân ung thư cần đạm để duy tŕ khối cơ và sức đề kháng. Việc kiêng khem quá mức khiến cơ thể suy kiệt nhanh hơn. Cần ăn đầy đủ, đúng cách, không kiêng cực đoan. Việc khối u to lên, di căn... là do tính chất ác tính của u, dù bạn có kiêng đạm th́ u vẫn to lên và di căn.
Lời khuyên của bác sĩ:
Hăy tiếp cận thông tin về ung thư với góc nh́n khoa học, không theo cảm tính. Nếu không chắc chắn, hăy hỏi bác sĩ chuyên khoa ung bướu hoặc chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng.
VietBF@ sưu tập