Chiều hôm đó Phẩm trở về, trên vai quảy một đứa bé bọc ni lông. Tôi nghĩ thế khi nhác thấy Phẩm đi tới. Nhưng không phải. Phẩm tới gần tôi, trút vật ǵ xuống đất :
Một con khỉ hấp hối. Phẩm bọc nó bằng một tấm ni lông mà các ông giao liên thường xếp nhỏ lại đeo trong lưng như một loại áo mưa bất ly thân v́ ở đây mưa gió rất bất thường – để áo quần khỏi dính máu. Con khỉ c̣n nháy mắt lia lia.
Phẩm lột lấy tấm ni lông và bảo tôi :
– Em giao cho anh đó, muốn làm ǵ th́ làm .
– Ở đâu vậy ? Cậu bắn hả ?
– Không ! Của anh bắn hôm qua đó chứ !
– Sao cậu lại nhặt nó được ?
– Ở tuốt trong kia ! Xa lắm ! Trên đường về đây .
– Thế à ?
– Anh xem đấy. Hai vết thương xuyên ngực mà nó chuyền cây đi…
-Phẩm đá đá vào con khỉ- xa chừng ba bốn cây số mới rơi xuống đất.
Nó mạnh dạn thiệt ! Trên đường về em thấy nó nằm ở gốc cây, nhưng khi em đến gần th́ nó vùng dậy chạy. Nhưng có lẽ máu chảy nhiều nên kiệt sức. Nó không leo lên cây nổi, em đuổi theo phang cho mấy báng súng mới bắt được.
Tôi thấy không ham ăn thịt nữa. Miếng thịt khỉ trộn trong cả một bi kịch của chúng tôi và của cả t́nh mẹ con hai con vật, ăn vô miệng chắc hết đầu thai. Tôi liếc mắt hỏi Hoàng. Nhạc sĩ nhà ta không c̣n hứng khởi của Tempo di Marcia mà lại rất moderato.
Nhưng Ngữ nói :
– Để đấy em !
Phẩm mắc vơng bên cạnh chúng tôi. Có lẽ Phẩm t́m thấy sự ấm áp, thân ái nào khi tṛ chuyện với chúng tôi như những người quen thân, nên Phẩm không vội về lều đắm ḿnh trong cô đơn.
Phẩm nán ở lại với chúng tôi. Phẩm ngồi ở gốc cây cầm vạt áo quạt quạt :
– Có lẽ bữa nay đoàn ở ngoài không vô kịp.
– Tại sao ?
– V́ đường dốc dữ lắm. Các anh biết mà. Có khi phải dừng lại ở điểm hai phần ba đường. Sáng mai họ đến đây vào giữa trưa.
Phẩm không hỏi tới bệnh nhân Núi một tiếng nào, nhưng tôi thẳng thắn gợi ra :
– Thường thường nếu bệnh chết ở đây th́ làm sao cậu ?
– Ối chao ! Cái đó chưa xảy ra ở đây, nên em không phải giải quyết trường hợp nào như vậy cả.
– Nhưng nếu xảy ra th́ làm sao?
– Em cũng không biết làm sao ! Tốt nhất là đừng xảy ra !
Phẩm rút nút bi đông ngửa cổ ra ực nước và tiếp
– Ư mà có. Có một lần nhưng không phải ở đây. Hồi đó em mới vô công tác được ba tháng. Em được một người khác đi kèm, v́ em chưa đủ kinh nghiệm dẫn khách. Vừa dẫn được dăm chuyến th́ bị một trận bom. Thiệt lăng nhách.
Vừng này từ hồi nào tới bây giờ chưa bị bom v́ nó c̣n gần Miền Bắc. Phải vô xa tận trong kia mới có bom. Em dắt khách về tới điểm nghỉ cho hạ trại chừng nửa giờ sau th́ máy bay tới.
Ba chiếc, dội liền một tiếng đồng hồ. Hai mươi lăm người chết. Bốn mươi bị thương nhẹ, mười tám bị nặng. Chả là nó dội trúng ngay chóc mà !
– Trời đất !
– Th́ anh nghĩ coi, ḿnh cứ ỷ y là không có máy bay nên đâu có đào hầm hố ǵ. Mà đất núi này có đào cũng không đào nổi.
Lại nữa lấy ǵ mà đào ? Trang bị của các đoàn dân chánh th́ không có cuốc xuổng ǵ hết chỉ có con dao găm thôi. Riêng bộ đội mới có cuốc để đào công sự chiến đấu !
Đoàn này gồm trên một trăm, toàn dân chánh. Bi loạt bom đầu mạnh ai nấy chạy, chạy đâu được cứ chạy. Lớp bị bom lớp bị đạn lớp bị cây ngă đè, lớp bị đá phang.
Trời ơi ! Hết biết nói sao. Cũng may cho em là bữa đó đói quá nên vừa cho khách nghỉ em chuồn một hơi về lều của em cách địa điểm đóng quân chừng hai cây số. Chứ nếu c̣n la cà nói chuyện th́ dính rồi.
– Sao ở xa dữ vậy ? Rủi có việc ǵ bất trắc khách biết đâu mà ṃ cho ra cậu ?
– Em đă nói với anh rồi mà ! Phải ở cho xa mới an toàn v́ một điểm mà khách cứ đến rồi đi, măi như vậy nên
“hôi” mất. Các bố không hề có ư thức bảo mật. Cứ ngủ một đêm sáng ngày cuốn vó đi chỗ khác nên mặc kệ cho kẻ đến sau.
– Rồi cậu làm sao?
– C̣n biết làm sao nữa ? Anh nghĩ bằng ấy con người bị thương mà
em không phải là cứu thương, một giọt thuốc đỏ để quệt chỗ trầy cũng không có nữa là chữa trị bằng ấy vết thương. Dứt bom, em mới ḷ ḍ ra chỗ đóng quân. Họ đ̣i bắn em. Kẻ đ̣i treo cổ em. Kẻ nhân đạo hơn đ̣i xẻo thịt em.
– Tại sao ?
– Họ bảo em là gián điệp kêu máy bay tới bỏ bom.
– Sao lạ vậy ?
– Th́ đau chân há miệng chứ sao.
– Rồi cậu làm sao ?
– Em nói :
Muốn bắn th́ cứ bắn, nhưng em bảo thẳng thừng cho các ông các bà biết là chính các ông các bà gọi máy bay tới bằng khói lửa bếp của các ông các bà đấy
Một trăm cái bếp nấu nướng mịt mù như vậy bảo sao nó không chiếu cố các ông các bà? Nghe vậy họ mới sáng mắt ra. Em đă bảo họ trước rồi.
Máy bay Mỹ không có phải là bọn mù, một cái bóng nó cũng c̣n nhận ra huống nữa là một vùng cây bốc khói. Nhưng họ tưởng đây là Hà Nội, họ đâu cố thêm đếm xỉa tới kỷ luật đường rừng. Sau đó họ im luôn.
Em bảo :
– Bây giờ phải dời địa điểm !
– C̣n thương binh th́ sao ?
– “Để đó tôi giải quyết !” Thế là những người sống sót ba chân bốn cẳng chạy theo em. Em bảo “Nó sẽ tới nữa đây. Tôi không có trách nhiệm ǵ ngoài việc dắt mấy ông đi khỏi lạc đường thôi. Máy bay có tới đợt hai tôi cũng không chịu trách nhiệm.”
Quả t́nh, em vừa dắt đoàn người đi khỏi chừng hơn một cây số th́ máy bay lại đến. Chúng bỏ bom tiếp. Đợt này ngắn hơn đợt trước.
Em dắt khách chạy bất kể trời đất, càng xa cái tử địa càng tốt. Tới điểm mới em phải trở lại điểm cũ để quơ đồ đạc và nằm đó chờ đoàn ngoài vô nối liên lạc.
– Không sợ máy bay tới đợt ba à?
– Sợ chớ, nhưng nếu đoàn ngoài vô mà không gặp em th́ lơ láo biết đâu mà cho khách nghỉ. Lớ quớ lại ăn bom.
Bữa sau đoàn ngoài vô, em báo cáo cho biết thiệt hại do hai trận bom gây nên và đề nghị cho ở trên hay để
giải quyết số thương binh tử sĩ rồi em dắt đoàn khách đi thẳng một lèo tới điểm mới. Nhiều người đă kiệt sức nhưng thấy hố bom, tản thần luôn nên phải ráng lết theo, không dám nằm vạ giao liên.
Vô tới nơi, sáng hôm sau, mời các ông trưởng đoàn tới, em nói rơ cho cái kinh nghiệm nấu bếp. Mấy ông đ̣i bắn, đ̣i treo cổ xẻo thịt hôm qua không dám ngó thắng mặt em nữa. Vậy cho biết, để khinh thường giao liên.
– Rồi thương binh tử sĩ giải quyết làm sao ?
– Giải quyết cái dải ǵ. Riêng em biết th́ chẳng có ai chịu trách nhiệm cả ! Giao liên bọn em đâu có phương tiện ǵ ngoài cặp gị và cây các-bin rất
“hẻo” đạn.
Rủi có đụng trận th́ đánh bằng cùi chỏ chứ đạn đâu mà bắn. Cho nên chắc cấp trên của em cũng cứ để như vậy cho qua luôn.
– Trời đất .
– Anh tưởng em nói chơi đó hả ? Anh vô vài trạm rồi sẽ biết thêm.
Có cả Fulro, có cả biệt kích Kangoroo nữa chứ không phải chỉ bom thôi đâu.
-Phẩm lần ṃ trong túi quần lấy ra một cái h́nh cỡ 6 x 9 đưa cho tôi
- Lúc trở về lần thứ hai, em lượm được tấm ảnh này. Nó cài trong quyển sổ tay nhưng em gỡ ra và ném quyển sổ tay chỉ giữ tấm ảnh.
V́ sau lưng tấm ảnh có ḍng chữ như trối trăn. Em muốn giữ nó để khi nào có ai biết cái địa chỉ của anh ta th́ trao lại, nhờ đem về giùm cho gia đ́nh anh ta.
https://www.youtube.com/watch?v=f1_BV6--ivE
***