Gibbs

US vs EU….
Quốc phòng là mối 'bất hòa' đầu tiên giữa Trump và EU.
TT Trump ngay từ nhiệm kỳ đầu đã nêu lên việc tại sao hầu hết hơn 30 thành viên Liên Minh Phòng Thủ Bắc Đại Tây Dương -NATO- đều không tôn trọng điều kiện đầu tiên của việc tham gia NATO.
NATO là một liên minh quân sự được khai sinh ra sau Thế Chiến II, để chặn đứng bành trướng quân sự của Liên Bang Soviet qua Tây Âu. Điều kiện đầu tiên và duy nhất trói buộc các thành viên NATO là 'tất cả các thành viên phải cùng chung sức bảo vệ Tây Âu một cách công bằng, phải dành cho nước mình một ngân sách quốc phòng tối thiểu ở mức 2% tổng sản phẩm nội địa -Gross Domestic Product hay GDP- của nước đó'. Xin đọc và hiểu cho kỹ : dành 2% GDP cho ngân sách quốc phòng của chính nước mình chứ không phải là đóng góp đồng đều vào NATO!!! Mục đích là để bảo đảm mỗi thành viên đều có tiền, có vũ trang để tự bảo vệ nếu bị LBSV tấn công, nhiều ít tùy khả năng tài chánh mỗi thành viên vì đóng góp theo tỷ lệ GDP, chẳng hạn GDP là $28.000 tỉ như Mỹ thì ngân sách QP phải bằng 2% hay $560 tỉ; hay nếu GDP chỉ có $85 tỉ như Croatia thì ngân sách QP chỉ cần bằng 2% hay $1.7 tỉ.
Trên thực tế, chỉ có đúng 2 quốc gia thành viên NATO tôn trọng điều kiện này, là Mỹ và Anh Quốc (sau này có thêm Ba Lan). Tất cả các thành viên khác, kể cả các 'đại cường' Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Ý,... đều có ngân sách quốc phòng rất nhỏ, trên dưới 1% GDP, vì muốn để dành ngân sách của họ cho các chi tiêu dân sự mỵ dân như trợ cấp đủ loại, y tế miễn phí, giáo dục miễn phí, ăn chơi miễn phí,... trong khi họ biết nếu có chiến tranh, nếu LBSV -hay Nga sau này- đánh Tây Âu, Mỹ sẽ nhảy vào tham chiến, NATO chỉ chống mắt ngồi xem lính Mỹ chết thôi. Có ngân sách quốc phòng làm chi cho tốn tiền vô ích?
Tạp chí chính trị Pháp, CONFLITS viết rất rõ "Từ 1938 tới 2023, Pháp đã biến thể từ Nhà Nước Bảo Vệ lo chuyện quốc phòng qua Nhà Nước Vú Em lo chuyện an sinh,... Từ 1945, nước Pháp tài trợ Nhà Nước Vú Em bằng tiền thuế của dân Pháp trong khi tài trợ chi phí quốc phòng bằng tiền thuế của dân Mỹ qua NATO, và đó chính là nguyên nhân giận dữ của Trump" ("Entre 1938 et 2023, nous sommes passés d'un État Protecteur qui assure la défense, à l'Etat Providence qui assure les retraites et la santé. Depuis 1945, la France finance l'État Providence par l'impôt de ses citoyens, et sa défense via l'OTAN, par l'impôt des Americains. D'où la colère de Trump"). [CONFLITS - Revue de Géopolitique - Mai/Juin 2025]
Quan điểm của ông Trump không thể nào giản dị và hữu lý hơn: bảo vệ Âu Châu là trách nhiệm chính của Âu Châu, Mỹ chỉ là đồng minh vào giúp thôi. Nếu chính các nước Âu Châu không muốn tự bảo vệ, không muốn chi tiền để lo chuyện quốc phòng cho chính họ, thì tại sao Mỹ lại phải cong lưng gồng chịu cái gánh nặng bảo vệ Âu Châu thay thế cho dân Âu Châu? Nếu Âu Châu nhất quyết KHÔNG muốn tự bảo vệ mình trước rồi nhờ Mỹ sau, thì TT Trump sẽ không tiếp tục ngu xuẩn lãnh trách nhiệm giùm, trái lại, sẽ KHÔNG giúp bảo vệ nước đó, và đi đến cùng, sẽ rút ra khỏi NATO luôn, để yên cho Âu Châu lo chuyện Âu Châu, 'đế quốc' Mỹ sẽ không dính líu.
Câu chuyện giản dị và hợp lý, nhưng dĩ nhiên, Âu Châu không vui vì đã quen ngủ nhờ dưới dù Mỹ từ cả 70 năm nay rồi, quay qua bóp mép, xuyên tạc, để công kích Trump. Theo Âu Châu, Mỹ chỉ là tính chuyện buông thả toàn thể Âu Châu cho Nga, cho anh bạn Putin muốn chiếm, cứ tự do chiếm, Mỹ sẽ không can thiệp cứu giúp. Cái vô lý là tại sao khi Trump đòi NATO tăng cường sức mạnh thì đó lại là việc giúp Putin khi NATO chính là một liên minh quân sự chống Nga??? Thế mới nói, trong chính trị, không cần lý, chỉ cần to tiếng thôi.
Theo dân Âu Châu, Trump đã tung ra tuyệt chiêu tận tình đánh nhau với cả thế giới kể cả các 'đồng minh' luôn, bằng cách đánh thuế quan trên tất cả hàng nhập vào Mỹ từ tất cả các đối tác mậu dịch. 80 năm qua, từ ngày Thế Chiến IIi chấm dứt, thắt chặt tình đồng chí Mỹ-Âu Châu, Mỹ chưa bao giờ đánh thuế quan trên hàng Âu Châu, hay đánh ở mức rất thấp, sao bây giờ trở mặt như vậy?
Nhìn thoáng qua, thấy đúng là Trump ... phản phúc, bất thình lình trở mặt với đồng minh, với bạn bè lâu năm, không đáng rủa sao được?
Vấn đề là thực tế không một chiều đơn giản như vậy. Cái lạ là bên Âu Châu, từ khối trí thức và truyền thông Âu Châu, tới luôn cả đám tị nạn, thật ra không thiếu người gọi là ... có hiểu biết, tại sao không thấy người nào gãi đầu gãi tai hỏi thử xem câu chuyện có thật một chiều đơn giản như vậy không? Trong hôn nhân đổ vỡ Mỹ-Âu, Âu Châu có phần nào trách nhiệm không? Hay là tất cả chỉ là lỗi của đúng một tên Trump?
Một ông Việt tị nạn Thụy Sỹ thắc mắc "Ủa, Thụy Sỹ đâu có thâm thù gì với Mỹ đâu, sao lại đánh thuế quan lên tới 31%?". Câu hỏi này tiêu biểu cho sự hiểu lầm khổng lồ : TT Trump đánh thuế quan hoàn toàn không phải vì có thâm thù gì hết, mà chỉ vì muốn tái tạo lại phần nào thế quân bình mậu dịch với thế giới.
Chủ trương của TT Trump cần phải hiểu cho chính xác. Ông không thuộc trường phái gọi là tự do tuyệt đối, không chấp nhận thuế quan trên bất cứ món hàng nào từ bất cứ nước nào. Ông Trump cũng không hẳn thuộc thành phần bảo thủ, chủ trương dựng một bức tường thuế quan thật cao để bảo vệ kinh tế nội địa. Chủ trương của ông Trump chỉ giản dị là... đòi hỏi công bằng, mà ông gọi là chính sách thuế quan tương xứng -reciprocal tariff-. Anh đánh thuế quan trên hàng của tôi bao nhiêu thì tôi đánh thuế quan trên hàng của anh bấy nhiêu, có thế thôi. Thực tế ngoài đời cho đến nay, Mỹ luôn luôn chịu thiệt thòi rất lớn, nhân danh việc Mỹ quá giàu, quá mạnh, cần cõng cả thế giới. Âu Châu quên bẵng Mỹ giàu vì dân Mỹ làm việc hùng hục như trâu bò trong khi Âu Châu tà tà, an phận thủ thường, theo triết lý 'làm để sống chứ không phải sống để làm tới chết'. Tại sao dân Mỹ đi làm bá thở, lại phải cõng trách nhiệm nuôi cả thế giới luôn vì làm cật lực nên dư dả chút đỉnh?
Một vài thí dụ cụ thể nhất về tính kHÔNG sòng phẳng mà TT Trump không chấp nhận :
* Với Canada : phó sản sữa, trứng, sản phẩm nông nghiệp,... của Mỹ được nhập cảng vào Canada miễn thuế quan tới một mức lượng rất nhỏ, hơn mức đó, Canada sẽ đánh thuế quan lên tới không phải 3% hay 30%, mà là gần 300%, mục đích là để bảo vệ nông gia Canada, không cho nông phẩm Mỹ vào Canada để gây khó khăn cho nông gia Canada. Tại sao Canada có quyền bảo vệ nông gia của họ trong khi Mỹ không có quyền tăng thuế quan vào Mỹ để bảo vệ nông gia Mỹ? Hay bất cứ ngành kinh doanh nào khác của Mỹ?
* Với Đức : xe Đức vào Mỹ chịu thuế 2.5%. Xe Mỹ vào Đức chịu thuế quan 10%, thuế trị giá gia tăng VAT 19%, thuế môi trường, đăng ký và nhiều thuế địa phương khác : 20%-25%; tổng cộng xe Mỹ có thể phải chịu thuế tới trên 40% trên giá thành trước khi được bán ra cho công chúng Đức. So sánh 2 mức thuế như vậy thì hiểu ngay tại sao xe Mỹ chết trên thị trường quốc tế, không cạnh tranh được với xe của thế giới, bất kể các khác biệt về kỹ thuật.
1. Tariff : 10% tariff
2. Value-Added Tax (VAT) : 19% VAT on the total value of the car after the import tariff is added
3. Registration and Emission Taxes : CO2- based or registration fees may apply
4. Shipping and Handing Fees : post charges are added to the taxable base
Total uplift : -31%+ from tariff and VAT, potentially 40%+when including all other taxes
(Chat GPT về thuế quan Đức)
* Với Thụy Sỹ: Mỹ mỗi năm nhập cảng ít nhất $30 tỉ thuốc y khoa của Thụy Sỹ với 0% thuế quan, trong khi Thụy Sỹ không cho nhập cảng thuốc Mỹ. Phó sản sữa như cheese của Mỹ vào Thụy Sỹ chịu trên 40% thuế quan; thực phẩm biến chế (processed foods) : 10% tới 30%, tùy món. Như thế, hàng Mỹ đã bị chặn ngay ngoài cửa, làm sao cán cân mậu dịch Mỹ-Thụy Sỹ cân bằng được.
Khi trên 70 quốc gia -kể cả Trung Cộng- phải xếp hàng xin gặp Trump để điều đình về thuế quan tương xứng với Mỹ, không hiểu những người chống Trump nghĩ gì, chứ trong tư cách một công dân Mỹ, phải đóng thuế tới tắt thở, tôi cảm thấy... rất vui, rất hãnh diện là công dân Mỹ đã ủng hộ Trump. Ít nhất, Mỹ đã không còn là con bò ngu xuẩn nằm yên cho cả thế giới vắt sữa tới chết khô luôn.
Một điều hầu như tất cả những người chống đối Trump không để ý, hay cố tình phớt lờ, hay không hiểu rõ, là thuế quan đã được ông Trump biến thành công cụ điều đình, trả giá cho tất cả quan hệ quốc tế, từ cản di dân tới chặn ma túy, từ đánh Tầu cộng tới tìm đồng minh. Vì là công cụ điều đình nên dĩ nhiên có thể du di tăng giảm. Đám vẹt u mê chỉ cần tìm chuyện chửi Trump nên thấy Trump tăng thuế quan thì chửi là hung hăng phách lối, giảm thì bị chửi đầu hàng. Binh đường nào cũng phải rặn ra chuyện để chửi.
Thuế quan hiện nay đã không còn là tranh luận giữa các trường phái kinh tế nữa, mà đã được công nhận như một nhu cầu thực tế, một công cụ hữu hiệu trong công cuộc phát triển kinh tế quốc gia của tất cả mọi quốc gia trên thế giới, không chừa một nước nào hết. Vấn đề tranh cãi chỉ còn là bao nhiêu là đủ, bao nhiêu là quá nhiều hay quá ít.
Quan trọng hơn việc tranh cãi lý thuyết về trường phái, thực tế của năm 2025 không còn là thực tế của 1945 hay 1955, khi Mỹ là đại cường duy nhất trên thế giới, phải lo vực dậy cả thế giới. Ôn cố tri tân là việc làm của các cụ rảnh hơi uống trà ngắm trăng, đọc sách cổ từ cả ngàn năm trước, trong khi lịch sử không bao giờ tái diễn. Bây giờ là lúc phải hiểu Mỹ chỉ còn là một trong cả chục, cả trăm quốc gia như Nhật, như Nam Hàn, Tầu, Đức, Nga,... đang cạnh tranh nhau trên chính trường cũng như thương trường, mà khi đã nói đến cạnh tranh thì phải hiểu là cạnh tranh chỉ có thể có trong những điều kiện sòng phẳng. Khi xe Mỹ vào Đức phải đóng thuế trên 40% trong khi xe Đức vào Mỹ chỉ đóng có 2.5% thuế, thì hiển nhiên có cái gì thật sự không ổn, không sòng phẳng chút nào, không 'tương xứng' và không thể tiếp tục chấp nhận được nữa.

__________________