Sự chênh lệch quá tŕnh phát triển đường sắt cao tốc (HSR) ở Trung Quốc so với Mỹ các nước phương Tây có thể là do nhiều yếu tố sau:
KHÔNG PHẢI NHU CẦU THIẾT YẾU:
Mỹ và phương Tây đă có hệ thống giao thông đường bộ, đường không rất phát triển đặc biệt là Mỹ cho nhu cầu vận chuyển hành khách và đường sắt ở Mỹ chỉ tập trung vào vận chuyển hàng hóa, nó liên quan đến bốc xếp, kho băi, nhu cầu của từng khu vực…
Tại EU, Nhật Bản HSR được phát triển cân bằng hợp lư trong tổng thể với các phương tiện vận chuyển hàng không, đường bộ có thể đă đến mức không cần tăng về quy mô, tốc độ mà chú trọng đến chất lượng và các yếu tố ảnh hưởng tiêu cực do phát triển HSR.
CÁC YẾU TỐ CHÍNH TRỊ VÀ HÀNH CHÍNH:
1. Chính quyền tập trung và kế hoạch hóa:
Chính quyền tập trung của Trung Quốc có thể đưa ra quyết định nhanh chóng và thực hiện các dự án quy mô lớn mà không cần tranh luận chính trị sâu rộng và các rào cản từ công luận thường thấy ở các nước dân chủ.
2. Ư chí chính trị và tầm nh́n dài hạn:
Lănh đạo Trung Quốc luôn ưu tiên phát triển cơ sở hạ tầng, bao gồm HSR, như một thành phần quan trọng của chiến lược tăng trưởng và hiện đại hóa quốc gia.
3. Và HSR được cho là phù hợp với nền chính trị độc đảng cho một siêu dự án với một kế hoạch lâu dài vô cùng tốn kém, và khả năng kỹ thuật công nghệ phù hợp dù rất tốn kém và hiệu quả kinh tế thấp.
TÀI TRỢ NHÀ NƯỚC:
Nguồn tài trợ khổng lồ của chính phủ:
Trung Quốc đă đầu tư rất nhiều vào HSR, thường thông qua các doanh nghiệp nhà nước và ngân hàng. Các nước phương Tây thường phải đối mặt với những quy định sử dụng ngân sách và các ưu tiên cạnh tranh hạn chế chi tiêu cho cơ sở hạ tầng quy mô lớn.
Ở Trung Quốc, HSR được biện minh không chỉ v́ lợi ích kinh tế trực tiếp mà c̣n v́ vai tṛ của nó trong phát triển khu vực và các mục tiêu chính trị như là một cách xâm lăng của người Hán đến các khu vực xa xôi.
Các nước phương Tây có thể gặp khó khăn trong việc biện minh cho chi phí trả trước cao mà không có lợi nhuận kinh tế rơ ràng trong ngắn hạn.
THU HỒI ĐẤT VÀ MÔI TRƯỜNG:
- Thu hồi đất:
Ở Trung Quốc, chính phủ có thể dễ dàng thu hồi đất cho các dự án cơ sở hạ tầng, trong khi ở các nước phương Tây, việc thu hồi đất thường phức tạp do quyền sở hữu, sự phản đối của công chúng và các quá tŕnh pháp lư kéo dài.
- Rào cản về môi trường và quy định:
Các nước phương Tây có các yêu cầu nghiêm ngặt về môi trường và quy định có thể làm chậm trễ các dự án. Mặc dù các quy định này rất quan trọng đối với tính bền vững, nhưng chúng có thể làm chậm đáng kể quá tŕnh phê duyệt và xây dựng.
CÁC YẾU TỐ VĂN HÓA XĂ HỘI:
-Sự chấp nhận của công chúng:
Ở Trung Quốc, các ư kiến của công chúng không được xem xét trong chính sách, quyền lực của đảng CS Trung Quốc bao trùm mạnh mẽ, HSR tượng trưng cho sự hiện đại hóa và tiến bộ, bộ mặt Trung Quốc.
Ngược lại, các nước phương Tây có thể phải đối mặt với sự phản đối của công chúng do lo ngại về chi phí, tác động môi trường và những thay đổi đối với cộng đồng địa phương.
- Mật độ dân số và đô thị hóa:
Mật độ dân số và mức độ đô thị hóa cao của Trung Quốc tạo ra nhu cầu lớn về các hệ thống giao thông công cộng hiệu quả như HSR. Nhiều nước phương Tây có mật độ dân số thấp hơn, khiến việc biện minh cho chi phí cao của HSR trở nên khó khăn hơn.
CÔNG NGHỆ VÀ HẬU CẦN:
- Chuyển giao và thích ứng công nghệ:
Trung Quốc ban đầu được hưởng lợi từ các thỏa thuận chuyển giao công nghệ với các công ty nước ngoài, cho phép phát triển nhanh chóng và thích ứng trong nước đối với công nghệ HSR.
Công Nghệ sản xuất HSR không đ̣i hỏi quá cao như công nghệ hàng không, nó phù hợp với tŕnh độ phát triển của Trung Quốc, khi Trung Quốc chưa thực sự làm chủ công nghệ hàng không dân dụng
- Quản lư dự án và hiệu quả:
Khả năng quản lư các dự án quy mô lớn của Trung Quốc một phần là nhờ kinh nghiệm và quy tŕnh hợp lư. Các nước phương Tây có thể gặp khó khăn trong việc phối hợp giữa các bên liên quan và quản lư các dự án lớn trong thời gian dài v́ sự thay đổi chính sách từ các chính phủ theo nhiệm kỳ.
__________________
|