Từ ngày trại phó Đặng U. lên làm trại trưởng, lũ tù cải tạo chúng tôi gieo neo vất vả hơn nhiều. Khẩu phần ít đi, làm việc nhiều hơn. Làm quần quật ban ngày, đêm c̣n
“ngồi đồng” b́nh bầu, tự phê, tự kiểm.. .
Trời đă sang tháng 3, hoa gạo đă bắt đầu nở đỏ, chim “bắt cô trói cột”
mà cán bộ bắt chúng tôi gọi là chim “khó khăn khắc phục” đă ra rả ở đầu rừng.
Từ khi trại phó Đặng U. lên, tôi được thăng chức làm
“phân cục trưởng” chuyên môn đi gánh c… Mỗi buổi sáng, gánh từ trại ra đội rau 3 chuyến là xong.
Chuyến cuố́ cùng, tắm rửa xong ra về anh em chúng tôi bất ngờ gặp ông cụ Việt, nguyên trại trưởng đang ngồi trên chiếc xe đạp gần nhà kho của trại.
- “Thưa cụ, cụ từ trên huyện về thăm trại ”.
– “Vâng, các ông đi làm tôi về lĩnh chút tem, phiếu” .
,
Ngày ấy chế độ bao cấp c̣n thịnh hành, người ta sống bằng phiếu gạo, phiếu đường, phiếu sữa, phiếu bột ngọt, phiếu thuốc lá, thuốc lào, v.v… ông cụ Việt chắc chưa chuyển hộ khẩu về huyện Phù Yên nên hàng tháng vẫn phải lên trại lĩnh chút nhu yếu phẩm. Tôi nghĩ vậy.
Nhưng buổi chiều đi làm tôi vẫn gặp ông cụ ngồi trên chiếc xe đạp cũ bên cạnh cửa kho. Chưa ai phát nhu yếu phẩm cho ông cụ, mà cũng không ai mời ông cụ vào nghỉ chân qua lúc ban trưa.
Tôi tự nghĩ tại sao cùng là cán bộ với nhau, người ta lại phũ phàng với ông già như vậy? Tôi chợt nhớ đến câu nói của người tù h́nh sự khi mới về đây
“Đang phát động chiến dịch đánh tư sản mại bản nếu bố tôi có bị đi cải tạo tôi cũngphải quên bố tôi luôn, nếu tôi muốn có bát cơm mà ăn “.
Sự nghỉ hưu bất ngờ và vội vă của ông cụ Việt có liên hệ ǵ đến việc ông cụ đối xử tử tế với tù nhân, đến việc ông gọi chúng tôi là
“các ông” .
Câu hỏi này cứ làm tôi băn khoăn thắc mắc măi.
Bất giác, một người tù khổ sai biệt xứ là tôi lại thấy cảm thương một người cai tù già
“cùng một lứa bên trời lận đận “.
https://www.youtube.com/watch?v=Dh3LYV8pCUw
Bạn T. “La Sơn Phu Tử” cái thư của bạn làm tôi bồi hồi nao nức về chuyện văn nghệ trong tù 19 năm xưa.
Bạn nói là có lúc nào chúng ta gặp lại nhau “chơi”
lại cái màn kịch “Lửa Kinh Thành” không nhỉ ?
Khó lắm bạn ơi. Làm sao người ở lục địa này, người lục địa kia hội họp bên nhau cho được. Lại c̣n chuyện người c̣n kẻ mất.
“Tướng nhà Thanh”, người bạn Lê Văn Hóa của chúng ta đă đi rồi. Anh mất ở trại Thanh Phong rừng sâu Hạ Lào. Anh cứ phù lên xẹp xuống như
“thủy triềư”.
Hôm cáng anh lên tuyến trên rồi nghe tin anh mất ở đó, nằm trên cáng mà anh vẫn hát
“̣ e con ma đánh đu, thằng Tây nhảy dù, Zoro bắn súng”. Người đâu mà lạ. Cười ngoài đời, cười trong tù, cười luôn khi sắp chết.
https://www.youtube.com/watch?v=Cg8WdEQOmP4
Bạn nói trong thư
“ước ǵ chúng ta…” Bạn ơi nếu tôi có một điều ước, tôi ước mong cho ngày nào trời đất phong quang, chúng ta được trở về đất nước Việt Nam yêu dấu, muốn đi đâu th́ đi.
Tôi sẽ đi tới những trại tù năm cũ, thăm lại người xưa, thăm lại các bạn tù chúng ta c̣n nằm lại.
Tôi sẽ tới trại Yên Hạ, tới quận Phù Yên hỏi xem ông cụ Việt trại trưởng năm xưa c̣n sống hay không ?
Nếu gặp được ông cụ tôi sẽ nắm lấy tay mà nói
“Tôi là là cựu tù nhân Yên Hạ đây, cụ c̣n nhớ tôi không, thưa cụ ?”
Phan Lạc Phúc
https://hon-viet.co.uk
**************