Hơn 2 triệu dân Thái B́nh ở vùng đất rộng có quá tŕnh lịch sử, nhập vào 1,4 triệu dân Hưng Yên. Dân Thái B́nh bất b́nh v́ mất tên gọi ư nghĩa từ khai hoá lập làng. TBT Tô Lâm bèn xoa dịu láng giềng, cũng như các tỉnh mất tên. Đại ư ông cho rằng chỉ nên sợ mất nước và sợ quốc tế chê VN nghèo nàn lạc hậu, không sợ sáp nhập mất quê v́ "quê c̣n đó…”.
Quê c̣n đó, nhưng dân vùng này đ̣i hơn dân vùng kia. Người Hưng Yên đang được cài vào các vị trí dọn đường nắm quyền trung ương. Trong "tứ trụ", bao giờ phía Bắc cũng quyền lực cả nước. Sáp nhập rồi chỉ định chức danh chủ chốt, sẽ nhiều kịch tính nhân sự. Mất tên, c̣n không được cơ cấu hoặc chỉ "tép riu" đại diện tại "chiếu hội đồng", cũng sẽ khó yên.
Tự nhiên quần tụ vùng đất - con người. Chất giọng, ứng xử, tư tưởng, t́nh cảm, đặc sản... kết thành hệ giá trị tiểu vùng. Xoá tên nhập vùng chưa hẳn tạo ra giá trị thứ cấp tốt hơn. Cũng như cất ra loại rượu ngon rồi th́ đừng hoà với rượu khác, giá trị phi vật thể tự nó gạn lọc chắt chiu theo thời gian mới có. Hà Nội, Sài G̣n c̣n đó, chỉ nay không c̣n nếp cũ hồn xưa.
Tên gọi th́ viết nói là có, xoá là xong. Vấn đề sau đó là bản quán, kư ức, lịch sử an cư lạc nghiệp, người nổi tiếng... Nơi khác xoá, c̣n chỉ phố Hiến cần phục dựng? Ghép các vùng kỳ vọng phát triển, nhưng thu hút phải nhận lấy xô bồ, mất trật tự, mâu thuẫn cũ - mới, lợi bất cập hại. Nhập tách, tách nhập sau 1975 đến nay hầu hết bất ổn, lần này TBT có cam kết không phát sinh điểm nghẽn?
Quê c̣n đó th́ cần ǵ định rơ "phong tục Bắc Nam cũng khác", và Mỹ không đem miền Nam đi sao nhờ TQ cùng vào "giải phóng"? Nay chủ quyền bị đe doạ bởi quân sự lẫn "quyền lực mềm". Thể lực - trí lực dân th́ nước ngoài dùng. Ảnh vệ tinh soi nơi giáp nhau Việt - Miên - Lào, chỉ phía VN đồi trọc sạch rừng. Ô nhiễm, hàng giả độc hại... Đất và quê c̣n đó, nhưng phá nát trong đến lệ thuộc ngoài.
Bị chê nghèo dốt không nhận, c̣n sĩ diện yêu cầu gọi là "quốc gia đang phát triển". Vô thần vô hồn khó có tính linh nhận ra và ǵn giữ cốt cách, hầu hết ăn phá quê hương đất nước. Định hướng, tiêu chí chỉ nhằm cai trị độc quyền. Vấn đề không phải bàn tách nhập sợ cái này không sợ cái kia ḷng ṿng "kiến ḅ miệng chén". Tạo nội lực và tư duy phát triển bền vững mới thật sự cần.
VD
__________________
|