Vụ việc hàng nghìn tấn đất hiếm bị khai thác trái phép và xuất lậu sang Trung Quốc không chỉ là một vụ án kinh tế, mà còn là tiếng chuông về tiếp tay, bao che của quan chức nhà nước cộng sản Việt Nam. Đây không đơn thuần là sự bất cẩn hay thiếu trách nhiệm, mà đặt ra nghi vấn lớn hơn: Liệu có thế lực nào đang bảo kê cho tội phạm khai thác tài nguyên quốc gia?
Công ty Thái Dương, do Đoàn Văn Huấn làm Chủ tịch HĐQT, đã ngang nhiên khai thác hơn 10.000 tấn tinh quặng đất hiếm trái phép, với tổng giá trị hơn 864 tỷ đồng. Hàng nghìn tấn đã bị xuất lậu sang Trung Quốc dưới vỏ bọc "hỗn hợp chất Oxalate". Chuyện này diễn ra trong nhiều năm, nhưng các cơ quan chức năng hoàn toàn không hề hay biết hoặc cố tình làm ngơ? Quan chức ở đâu khi đất hiếm bị "bốc hơi"?
Mọi hoạt động khai thác khoáng sản đều phải chịu sự giám sát nghiêm ngặt của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương và cơ quan hải quan. Nhưng từ 2019 đến 2023, hàng chục nghìn tấn quặng đất hiếm được vận chuyển ngang nhiên mà không bị phát hiện. Phải chăng lực lượng chức năng đã bị mua chuộc, hay vì "lợi ích nhóm" mà nhắm mắt làm ngơ?
Trong quá trình điều tra, một số nghi phạm chính, đặc biệt là các đối tượng người Trung Quốc, đã cao chạy xa bay trước khi bị bắt, có ai đó đã "bật đèn xanh" giúp họ tẩu thoát?
Lợi nhuận từ việc khai thác trái phép hơn 736 tỷ đồng đã chảy vào túi ai? Có phải chỉ doanh nghiệp tư nhân được hưởng lợi, hay còn có những quan chức "ăn chia" trong bóng tối?
Nhìn lại những vụ buôn lậu tài nguyên trước đây, mô-típ quen thuộc vẫn lặp lại: Công ty tư nhân "núp bóng" khai thác hợp pháp, quan chức ký giấy phép dễ dàng, hải quan không kiểm soát chặt, và khi bị phát giác, những kẻ chủ mưu đã cao chạy xa bay!
Không thể không đặt câu hỏi: Nếu không có sự bảo kê, nhận hối lộ, làm sao một lượng lớn đất hiếm có thể tuồn qua biên giới mà không ai phát hiện?
Văn Ba
The case of thousands of tons of rare earth being illegally mined and smuggled to China is not only an economic case, but also a bell ringing about the complicity and cover-up of Vietnamese communist state officials. This is not simply carelessness or irresponsibility, but raises a bigger question: Is there any force protecting criminals exploiting national resources?
Thai Duong Company, chaired by Doan Van Huan, has brazenly mined more than 10,000 tons of rare earth concentrate illegally, with a total value of more than VND864 billion. Thousands of tons have been smuggled to China under the guise of "oxalate mixture". This has been going on for many years, but the authorities have been completely unaware or deliberately turned a blind eye? Where were the officials when rare earth "evaporated"?
All mineral exploitation activities are subject to strict supervision by the Ministry of Natural Resources and Environment, the Ministry of Industry and Trade and the customs agency. But from 2019 to 2023, tens of thousands of tons of rare earth ore were transported openly without being detected. Were the authorities bribed, or did they turn a blind eye because of "group interests"?
During the investigation, some of the main suspects, especially the Chinese, fled before being arrested. Did someone "give the green light" to help them escape?
Whose pockets did the profits from illegal mining of more than 736 billion VND flow into? Did only private enterprises benefit, or were there also officials who "shared" in the dark?
Looking back at previous resource smuggling cases, the familiar motif still repeats: Private companies "hide" to exploit legally, officials easily sign licenses, customs do not control tightly, and when discovered, the masterminds have fled!
One cannot help but ask: Without protection and bribery, how could a large amount of rare earths be smuggled across the border without anyone noticing?
Van Ba