Chuyên gia Mỹ cảnh báo 4 món ăn dễ gây suy thận, hại thận, người Việt cần sớm thay đổi
 

Theo các chuyên gia dinh dưỡng Mỹ, nhiều thực phẩm quen thuộc có thể làm tổn thương chức năng thận, tăng nguy cơ suy thận nếu tiêu thụ thường xuyên và kéo dài.

Yếu tố làm tăng nguy cơ suy thận: Chế độ ăn không hợp lý
Suy thận không chỉ liên quan đến tuổi tác hay bệnh lý nền mà còn chịu tác động lớn từ chế độ ăn uống hằng ngày.

Các nghiên cứu y học cho thấy, chế độ ăn uống không hợp lý là một trong những yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ suy thận.

Việc thường xuyên tiêu thụ thực phẩm tưởng chừng vô hại như đồ ăn nhiều muối, đường, chất béo bão hòa, đạm động vật và phụ gia công nghiệp... có thể khiến thận phải hoạt động quá mức để lọc và đào thải chất dư thừa.

Khi tình trạng này kéo dài, chức năng lọc của thận suy giảm dần, làm tăng nguy cơ tổn thương thận mạn tính và tiến triển thành suy thận nếu không được điều chỉnh kịp thời.

Việc nhận diện sớm những thực phẩm không có lợi cho thận là bước quan trọng giúp phòng bệnh và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

4 nhóm thực phẩm làm tăng nguy cơ suy thận
Nước ngọt có ga màu sẫm: Tạo gánh nặng cho thận
Nước ngọt có ga, đặc biệt là các loại có màu sẫm, thường chứa phốt pho nhân tạo với hàm lượng cao. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), phốt pho là khoáng chất cần thiết cho xương và răng, nhưng chỉ an toàn khi được kiểm soát ở mức phù hợp.

Với người có thận khỏe mạnh, phốt pho dư thừa có thể được đào thải qua nước tiểu. Tuy nhiên, phốt pho nhân tạo trong nước ngọt có khả năng hấp thu nhanh hơn, khiến thận phải hoạt động nhiều hơn để lọc và đào thải.

Chuyên gia dinh dưỡng người Mỹ Catalina Ruz Gatica cảnh báo rằng việc tiêu thụ thường xuyên nước ngọt có ga màu sẫm không chỉ làm tăng gánh nặng cho thận mà còn liên quan đến rối loạn chuyển hóa, tăng nguy cơ tổn thương thận và suy thận về lâu dài.

Đồ ăn chế biến sẵn, chứa nhiều muối: Làm giảm chức năng thận
Thức ăn sẵn đông lạnh mang lại sự tiện lợi nhưng lại tiềm ẩn rủi ro với sức khỏe thận. Theo chuyên gia Catalina Ruz Gatica, mỗi khẩu phần ăn sẵn có thể chứa hơn 1.000 mg natri, chiếm gần một nửa lượng natri tối đa được khuyến nghị trong ngày.

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cho biết, người trưởng thành không nên tiêu thụ quá 2.300 mg natri/ngày, lý tưởng nhất là dưới 1.500 mg. Khi nạp quá nhiều muối, huyết áp tăng, làm gia tăng áp lực lọc tại cầu thận, khiến thận phải làm việc quá tải trong thời gian dài.

Tình trạng này nếu kéo dài có thể đẩy nhanh quá trình suy giảm chức năng thận, đặc biệt ở người có bệnh nền như tăng huyết áp hoặc đái tháo đường.

Thức ăn nhanh: Thận phải làm việc quả tải
Thức ăn nhanh thường giàu natri, chất béo bão hòa, carb tinh chế và chất phụ gia, trong khi lại thiếu chất xơ và vi chất bảo vệ thận.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, chế độ ăn có lợi cho thận nên ưu tiên rau xanh, trái cây, tinh bột phức hợp và protein nạc. Ngược lại, tiêu thụ nhiều thức ăn nhanh khiến thận phải liên tục lọc lượng muối và chất thải dư thừa, làm tăng nguy cơ tăng huyết áp – nguyên nhân hàng đầu gây suy thận mạn.

Ngoài ra, một số phụ gia thực phẩm khi sử dụng lâu dài ở liều cao cũng được cho là có liên quan đến suy giảm chức năng thận.

Ăn quá nhiều thịt đỏ: Thận phải "gồng mình" làm việc
Protein là dưỡng chất thiết yếu, nhưng ăn quá nhiều protein từ thịt đỏ có thể gây áp lực lớn cho thận. Chuyên gia Catalina Ruz Gatica giải thích rằng khi tiêu thụ nhiều protein động vật, cơ thể tạo ra lượng axit cao hơn trong máu, buộc thận phải làm việc nhiều hơn để cân bằng và đào thải.

Bên cạnh đó, thịt đỏ còn chứa nhiều chất béo bão hòa và cholesterol, làm tăng nguy cơ tim mạch – yếu tố gián tiếp ảnh hưởng đến chức năng thận.

Điều này không có nghĩa là phải loại bỏ hoàn toàn thịt đỏ, nhưng kiểm soát khẩu phần và tần suất là cách quan trọng để giảm nguy cơ suy thận.

Cách phòng ngừa hiệu quả bệnh suy thận
Những biến chứng của suy thận có thể đe dọa đến tính mạng của người bệnh bất cứ lúc nào nếu không được điều trị. Chính vì vậy, việc phòng ngừa bệnh là điều vô cùng cần thiết:

Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý: Giảm ngay lượng muối, đạm và dầu mỡ trong bữa ăn hàng ngày. Đồng thời, bổ sung thêm các loại rau, củ, quả có lợi cho sức khỏe. Đừng quên mỗi ngày phải uống từ 1,5 cho đến 2l nước.

Thiết lập lối sống lành mạnh: Chúng ta phải luyện tập thể thao hàng ngày để có thể duy trì cân nặng và nâng cao sức khoẻ. Bên cạnh đó, cần theo dõi thường xuyên và duy trì chỉ số huyết áp ở mức cho phép. Đồng thời, kiểm soát lượng đường acid uric và cholesterol có trong máu. Đặc biệt, tránh xa rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích.

Thăm khám bác sĩ định kỳ 6 tháng/lần hoặc ngay khi phát hiện ra các dấu hiệu thận bị suy giảm chức năng để có phương pháp điều trị kịp thời.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh suy thận
Khi suy thận không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:

Cao huyết áp: Khi thận bị tổn thương, việc điều hòa muối và nước bị rối loạn, từ đó làm huyết áp tăng lên theo thời gian.

Thiếu máu: Thận suy khiến cơ thể giảm sản xuất hormone tạo hồng cầu, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, chóng mặt và da xanh xao.

Rối loạn điện giải: Sự mất cân bằng các chất như kali, natri, canxi có thể gây yếu cơ, tim đập bất thường, hoặc choáng váng, ngất xỉu.

Suy tim: Chất lỏng dư thừa và huyết áp cao khiến tim phải làm việc nhiều hơn, làm tăng nguy cơ suy tim hoặc trụy tim.

Ảnh hưởng đến thần kinh và miễn dịch: Độc tố tích tụ lâu ngày khiến bạn dễ đau đầu, mất tập trung, đồng thời làm suy giảm khả năng chống lại bệnh tật.

Nguy cơ tử vong nếu không điều trị: Nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời, suy thận có thể tiến triển nặng, gây suy đa cơ quan và đe dọa tính mạng.

VietBF@ sưu tập