VietBF - TỪ HITLER TỚI TRUMP

TỪ HITLER TỚI TRUMP

Dân túy vô nhân, quyền lực tuyệt đối và những đoạn kết ám ảnh của lịch sử.

Lịch sử chính trị hiện đại đã nhiều lần chứng kiến một hiện tượng lặp đi lặp lại như bóng ma không chịu tan :

- Chủ nghĩa dân túy cực đoan, nơi một cá nhân tự xưng là tiếng nói duy nhất của dân tộc, phủ nhận thể chế, chà đạp luật pháp, và hợp thức hóa bạo lực bằng ngôn ngữ “ý chí nhân dân ”.

Từ Adolf Hitler, Benito Mussolini, Hideki Tōjō, cho đến những tranh cãi xoay quanh Donald Trump, lịch sử đặt ra một câu hỏi không thể né tránh :

- Khi quyền lực cá nhân vượt khỏi vòng kiểm soát của thể chế, cái giá cuối cùng là gì ?

I. Adolf Hitler – Dân túy thù hận và cái chết trong hầm tối.

Hitler không lên nắm quyền bằng đảo chính quân sự, mà bằng lá phiếu của cử tri Đức , được thúc đẩy bởi:

* Nỗi nhục bại trận sau Thế chiến I

* Khủng hoảng kinh tế

* Tâm lý bị xúc phạm dân tộc

Ông ta dùng ngôn ngữ dân túy thô bạo**, chia xã hội thành “chúng ta” và “kẻ thù” :

- Do Thái

- Cộng sản

- Trí thức

- Báo chí.

Dưới danh nghĩa phục hưng nước Đức , Hitler giải thể dân chủ, biến Quốc hội thành bù nhìn, và dựng nên một nhà nước toàn trị dựa trên sợ hãi.

https://www.youtube.com/watch?v=kmLj1CPOhAU

Đoạn kết :

Tháng 4 năm 1945 , khi Berlin sụp đổ, “lãnh tụ vĩ đại” kết thúc đời mình bằng tự sát trong boong-ke giữa đống tro tàn của một nước Đức bị tàn phá. Dân tộc mà ông ta hứa đưa tới vinh quang phải trả giá bằng hơn 60 triệu sinh mạng toàn cầu.

Dân túy thù hận kết thúc bằng cô độc và hủy diệt.

Berlin 1945/46

https://www.stadtmuseum.de/ausstellung/berlin-1945-46

II. Benito Mussolini – Nhà hùng biện của quảng trường và cái chết nhục nhã.

Mussolini là bậc thầy của chính trị trình diễn. Ông ta không cần học thuyết phức tạp, chỉ cần :

* Đám đông

* Khẩu hiệu

* Nắm đấm

Chủ nghĩa phát-xít Ý dựng nên hình ảnh một “người mạnh” , khinh miệt nghị viện, báo chí, và pháp quyền.

Mussolini coi thường dân chủ vì cho rằng nó “yếu đuối”.

Nhưng quyền lực của ông dựa trên thần thoại cá nhân, không phải nền tảng thể chế.

Đoạn kết :

Năm 1945, Mussolini bị chính người Ý bắt, xử bắn không qua xét xử, xác bị treo ngược giữa quảng trường Milan – nơi từng tung hô ông ta.

👉 Dân túy trình diễn kết thúc bằng sự sụp đổ của huyền thoại.

https://www.nationalww2museum.org/de...nito-mussolini

III. Hideki Tōjō – Dân túy quân phiệt và giá treo cổ.

Portraits of
TOJO Hideki

Khác Hitler và Mussolini, Tōjō không phải nhà hùng biện đại chúng. Nhưng ông là hiện thân của dân túy quân phiệt Nhật Bản, nơi “ý chí quốc gia ” được đồng nhất với :

* Thiên hoàng

* Quân đội

* Chiến tranh xâm lược

Tōjō tin rằng bạo lực là con đường duy nhất để Nhật Bản “có chỗ đứng” .

Dưới danh nghĩa danh dự và sinh tồn dân tộc, ông đẩy Nhật vào chiến tranh toàn cầu.

Đoạn kết :

Bị xét xử tại Tòa án Tokyo, Hideki Tōjō bị treo cổ năm 1948.

War Crimes Trial of Hideki Tojo

Trước khi chết, ông nhận hết trách nhiệm , để Thiên hoàng được miễn tội.

Dân túy quân sự kết thúc bằng bản án của công lý quốc tế.

Failed suicide of japanese prime minister General Hideki Tojo september 19, 1945

IV. Điểm chung của ba đoạn kết.

Ba con người, ba hoàn cảnh, nhưng chung một mẫu số:

1. Tự đồng hóa mình với quốc gia.

2. Khinh miệt thể chế kiểm soát quyền lực.

3. Dùng nỗi sợ và thù hận làm nhiên liệu chính trị.

4. Coi đối lập là phản quốc.

Và kết cục :

* Không ai chết trên đỉnh cao quyền lực

* Không ai để lại một quốc gia lành mạnh

* Không ai thoát khỏi phán xét của lịch sử.

****