VietBF - USA Mỹ lại ra đòn trừng phạt Việt Cộng

Bộ Tài Chính Mỹ công bố báo cáo bán niên, không chỉ định quốc gia nào là thao túng tiền tệ trong năm 2024 nhưng tiếp tục duy trì danh sách theo dõi với một số đối tác thương mại lớn, trong đó có Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Đức, Singapore, Ireland và Thụy Sĩ. Việt Nam đáp ứng 2/3 tiêu chí của Mỹ để bị gắn nhãn “thao túng tiền tệ”, bao gồm: Thặng dư thương mại với Mỹ vượt mức 15 tỷ USD. Thặng dư cán cân vãng lai lớn hơn 3% GDP.

Trong năm 2024, Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam đã bán ròng khoảng 9 tỷ USD, tương đương 1.9% GDP, để hỗ trợ tỷ giá VND trong bối cảnh áp lực mất giá. Dự trữ ngoại hối tính đến cuối 2024 đạt 81.2 tỷ USD. Thặng dư thương mại giữa Việt Nam và Mỹ trong Tháng Năm 2025 lên tới 12.2 tỷ USD, tăng gần 42% so với cùng kỳ năm trước, trong khi xuất khẩu đạt 13.8 tỷ USD.

Bộ Tài Chính Mỹ tuy không lên án gay gắt Việt Nam, nhưng thể hiện quan điểm cứng rắn với Trung Quốc do “thiếu minh bạch trong chính sách tỷ giá”. Trong quá khứ, Việt Nam từng phải giải trình nhiều lần với chính phủ Mỹ để tránh bị gắn nhãn thao túng tiền tệ và tránh các biện pháp trừng phạt, đặc biệt dưới thời Tổng thống Trump.

Sự gia tăng đột biến về thặng dư thương mại hiện nay được cho là do các doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu trước khi hết thời gian được tạm hoãn thuế quan đối ứng từ Mỹ.

Việc Việt Nam tiếp tục có mặt trong “danh sách theo dõi thao túng tiền tệ” của Mỹ cho thấy sự nhạy cảm và phức tạp trong quan hệ thương mại song phương, nhất là khi thặng dư mậu dịch ngày càng lớn trong lúc cam kết thu hẹp vẫn chưa có kết quả rõ rệt. Các dữ liệu kinh tế gần đây không chỉ khiến tình hình thêm căng thẳng mà còn gây khó khăn cho các cuộc thương lượng thuế quan đang diễn ra.

Dù Việt Nam đã thay đổi chính sách ngoại hối từ năm 2022, chuyển từ mua vào sang bán ngoại tệ để hỗ trợ đồng tiền nội địa, điều này vẫn chưa đủ để xóa bỏ các nghi ngờ từ phía Mỹ. Trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu, đặc biệt với xu hướng các chuỗi cung ứng chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam, Washington sẽ ngày càng theo sát động thái chính sách tài chính – tiền tệ của Hà Nội.

Việc bị liệt kê vào danh sách theo dõi không kéo theo trừng phạt ngay, nhưng nếu các tiêu chí tiếp tục bị vi phạm mà không có thay đổi minh bạch và nhất quán, nguy cơ bị gắn nhãn “thao túng tiền tệ” chính thức vẫn luôn hiện hữu – điều có thể dẫn tới hậu quả nặng nề về thuế quan và chính sách đầu tư với Việt Nam trong thời gian tới.

Thiện Nhân